Гьар макътавлар яратгъаным ТЕНГИРге!

КЪУМУКЪ ИШ

Кумукские проблемы. Независимое издание


№ 7, Декабрь 1991 г.


Тенгир-нама, Къумукъ-нама

(дуа-поэмадан гесек)

 

Гертилей де, къарагъыз дей шо гишиге, шо бузукъгъа,

Шо Солтанмут деген къардаш этип къойгъан душманлыкъгъа!

Бавтогъайгъа, Эндирейге хан бол сен деп,

Йибергенде Къумукъ Пача атасы,

Шамханлыкъны чыныкъдырып беклемеген,

Шодур шону асруларда унутулмас ва гечилмес

Гюнагьы ва хатасы.

 

Пача болма дамагьлыкъдан,

Гьакимликге гьаваслыкъдан,

Оьзюню шо сютюрлюгюн къумукъ халкъдан оьрде аяп,

Бизге бютюн ят гючлеге аркъа таяп,

Шамханлыкъны къыркъып, юлкъуп эки бёлген.

 

Айтма ярай шо гюн Къумукъ Пачалыкъны

Ругьу сёнген, жаны оьлген.

Къарагъыз дей шо гишиге, шо бузукъгъа,

Шо Солтанмут деген душман этип къойгъан душманлыкъгъа!

 

Шондан сонг бу къумукъ халкъны оьксюз этген

Терс талигь ва къынгыр къысмат саялы,

Къабурунда рагьат ятма бир де насип болмагъыр.

Оьзден оьктем эренлени янындан

Налат тюгюл гьеч дагъы зат алмагъыр.

Гюнагьындан Тенгир-Аллагь гечмегир,

Гюнагьындан Тенгир-Аллагь гечмегир.

 

* * *

Тишнек Баммат, Ижей Баммат, Бамматули «Неченчи ва Биринчи»,

Аталарым Ханмав-Бийни, Ибрагьим-Бийни атасы

Таргъу Шамхан Муртазали Чопанханны уланы гьам вариси,

Къази-къумукъ тухумланы бириси.

Къази-къумукъ тюгюл лаклы деген зат,

Къази-къумукъ - асыл къумук, сыйлы къумукъ - деген зат.

 

Бамматули шу Анжиден йиберилген атасыны Къазанышгъа вариси,

Къазаныш бий улиятны, Бийлер-Авул,

Жума-Межит Очарланы лап башы,

Шо Ханлыкъны, шо Къазаныш Пачалыкъны тюп ташы.

 

* * *

Бамматули аталары тутгъан ёлну юрютюп,

Шамханланы якъчысы ва къаршысы,

Шамханланы къаршысы ва якъчысы.

Терс ишлеге къаршы туруп, кёп керен,

Халкъны азат хозгъалышгъа гётерген.

 

Амма Къумукъ Шамханлыкъгъа,

Бизин азиз Пачалыкъгъа,

Вёре-вёре, хыянатчы болмайыкъ дей.

Бизин Къумукъ Шамханлыкъны,

Бизин азиз Пачалыкъны

Гёзюбюзню нюрю йимик

Гьаман якълап, аман сакълап турайыкъ дей.

 

Пачалыкъсыз къалар гюнден

Къумукъ халкъны Тенгир-Аллагь сакъласын дей,

Бизин Къумукъ Пачалыкъны,

Бизин Таргъу Шамханлыкъны

Гьаркес гьакъыл етгенчакъы якъласын дей.

 

Гьаман якълап, аман сакълап турайыкъ дей,

Амма ону, халкъны герти хайырына табии этип,

Биз янгырып, биз! янгыртып къурайыкъ дей.

Оьзтёречеликни къыркъып алдын алып,

Зулмалагъа гьакъыл булан ва гюч булан дазув салып,

Шамханлыкъны биз янгыртып къурайыкъ дей.

Вёре, огъар хыянатчы болмайыкъ дей,

Гёзюбюзню нюрю йимик

Гьаман якълап, аман сакълап турайыкъ дей.

Пачалыкъсыз къалар гюнден

Къумукъ халкъны Тенгир-Аллагь сакъласын дей.

 

* * *

Гертилей де, къарагъыз дей шо гишиге, шо бузукъгъа,

Шо Магьдули деген иним этип къойгъан душманлыкъгъа!

Жюнгютейге хан бол сен деп йибергенде Къумукъ пача атасы,

Шамханлыкъны чыныкъдырып беклемеди,

Шодур шону асуруларда унутулмас ва гечилмес

Гюнагьы ва хатасы.

 

Пача болма дамагьлыкъдан,

Гьакимликге гьаваслыкъдан,

Оьзюню шо сютюрлюгюн къумукъ халкъдан оьрде аяп,

Бизге бютюн ят гючлеге аркъа таяп,

Шамханлыкъны къыркъып, юлкъуп бирдагъылай эки белдю.

Айтма ярай, шо гюн Къумукъ Пачалыкъны

Бирдагъылай!

Ругьу сёндю, жаны оьлдю.

 

* * *

Къарагъыз дей шо гишиге, шо бузукъгъа,

Шо Магьдули деген душман этип къойгъан душманлыкъгъа!

Шондан сонг бу къумукъ халкъны оьксюз этген,

Терс талигь ва къынгыр къысмат саялы,

Къабурунда рагьат ятма бир де насип болмагъыр,

Оьзден оьктем эренлени янындан

Налат тюгюл гьеч дагъы зат алмагъыр,

Гюнагьындан Тенгир-Аллагь гечмегир,

Гюнангьындан Тенгир-Аллагь гечмегир.

 

* * *

Къазанышгъа хан бол сен деп йибергенде атасы,

Бамматули, Магьдулини агъасы

Магьди йимик терс ёллардан гетмеген,

Атасына хыянатлыкъ,

Пачалыкъгъа да намартлыкъ этмеген.

 

Шо себепден, Абдул-Гьажилер башлагъан

Къазанышны Шамханлыкъдан айырагъан

Хозгъалышгъа, къайнар кюйде къаршы тургъан.

Къазанышдан, дёрт-беш юртдан

Не пачалыкъ болажакъ дей.

Бизин азиз Пачалыкъгъа,

Бизин Къумукъ Шамханлыкъгъа

Вёре, вёре, хыянатчы болмайыкъ дей.

Пачалыкъны гьаркес гьакъыл етгенчакъы якъласын дей,

Пачалыкъсыз къалар гюнден Къумукъ халкъны

Тенгир-Аллагь сакъласын дей.

Ибрагьим Ханмав БАММАТУЛИ.

Размещено на сайте 05.06.2010


Еще в этом номере:

Комменатарии
Представьтесь, пожалуйста
Поделитесь своим мнением по существу данной публикации
Картинка
Введите код с картинки
(для защиты от спама)

#1 Джабраил Эрпелили
Аллагъ бу юрса бизин Къумукъ укумат болуп къалажакъ.биз джаиллер шу муратыбызны етишдирербиз Аллагъ бу юрса. сайтынг бек арив коп баракалла.

#2 Саид Кадиев
Ибрагимов Хамад
Родился в 1886 г., Дагестан, Буйнакский р-н, с.Н. Казанище;
Приговорен: Тройка НКВД ДАССР 16 сентября 1937 г.
Приговор: ВМН
правильнее наверно Ханмав
Из одной переписки в интернете;
Рукописный коран принадлежал моему деду Абдурашиду, нашему роду он достался от казиюртовского князя Темирова Давлетгерея, после смерти деда он достался моему дяде, он в начале 90-тых решил подарить его Джахару Дудаеву,(там длиная история) дальнейшая судьба корана мне не извесна, но подстрочный перевод этого текста, с аджам на кириллицу, и некоторые другие записи сохранились. Мой отец некоторые копии текста передал историку Бамматову Ибрагиму.Корану было лет 500-600, по оценке экспертов.
Не вашему ли отцу он передал эти записи?

на верх

RRS лента

Ссылки

kumukia.ru